مقدمه
جلسة هیأت عمومی دیوان عالی
کشور در مورد پروندة وحدت رویة ردیف ۹۴/۳۴ رأس ساعت ۸:۳۰ روز سه‌شنبه مورخ
۲۴/۱/۱۳۹۵ به ریاست حضرت حجتالاسلام والمسلمین جناب آقای حسین کریمی رئیس دیوان
عالی‌‌کشور و حضور حضرت حجتالاسلام و المسلمین جناب آقای محمدجعفر منتظری دادستان
کل کشور و شرکت جنابان آقایان رؤسا، مستشاران و اعضای معاون کلیة شعب دیوان‌عالی‌کشور،
در سالن هیأت عمومی تشکیل شد و پس از تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و قرائت
گزارش پرونده و طرح و بررسی نظرهای مختلف اعضای شرکت کننده در خصوص مورد و
استماع نظر دادستان محترم کل کشور که به ترتیب ذیل منعکس می‌شود، به صدور
رأی وحدت رویة قضایی شماره ۷۴۹-۲۴/۰۱/۱۳۹۵ منتهی شد.
سؤال
آیا شرایط اعمال توبه موضوع ماده ۱۱۴ و ۱۱۵ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ با توجه به مقررات شرعی٬ مستلزم گذشت شاکی خصوصی است؟
۲۲/۱/۱۳۹۴ ـ ۱۱۱/۹۴/۷ شماره نظریه
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه: صرف نظر از اینکه گذشت شاکی خصوصی در حد قذف و جرائم تعزیری قابل گذشت٬ خود یکی از موجبات سقوط مجازات است٬ اصولاً با توجه به مقررات قانونی در خصوص توبه و به ویژه مواد ۱۱۴ و ۱۱۵ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ که ترتیب اثر دادن به «توبه متهم» را مشروط به فقدان شاکی خصوصی یا گذشت وی ننموده است و نیز با توجه به مادّه۱۱۶ قانون فوقالذکر که توبه را در دیه٬ قصاص٬ حد قذف و محاربه موجب سقوط مجازات ندانسته است٬ بنابراین اعمال مقررات مواد۱۱۴و ۱۱۵ یاد شده در خصوص توبه متهم با شرایط مقرر در مواد مذکور٬ ارتباطی به گذشت شاکی خصوصی ندارد و سقوط مجازات طبق مواد یاد شده٬ موجب عدم پرداخت ضرر و زیان شاکی خصوصی در موارد مذکور نیست.